Een seksuele aantrekkingskracht tot latex, ondergoed of zelfs voeten. Deze aantrekking die ook wel een fetisj wordt genoemd is nog altijd een taboe, ondanks dat het fenomeen al sinds de oudheid bestaat. Veel mensen weten niet wat het is, hoe het ontstaat en hoe vaak het voorkomt.
De meeste mensen denken bij fetisj aan extreme seksuele scenario's maar dat is vaak niet het geval. Onder onderzoekers is de definitie van fetisj dan ook ''iets geniet een sterke toewijding'' en zo'n toewijding hoeft niet seksueel te zijn. Toch wordt het woord vaak gebruikt om de nadruk te leggen op een seksuele ervaring of belangstelling dat '''niet-standaard'' is. Denk hierbij aan voeten, borsten, latex en andere niet-levende voorwerpen die iemand seksueel kunnen opwinden.
Wetenschappers maken binnen het fetisjisme een onderscheid tussen exclusieve en niet-exclusieve fetisjen. Bij een exclusieve fetisj raak je alleen nog maar opgewonden van dat object of lichaamsdeel, terwijl je bij niet-exclusieve fetisjen ook nog gevoelig bent voor andere seksuele prikkels. Mensen met een exclusieve fetisj komen in de praktijk minder vaak voor.
Zowel voeten als leer zijn veel voorkomende fetisjen
Het fetisjisme is opgenomen in het Amerikaanse en internationaal invloedrijke classificatiesysteem DSM-5. Het DSM-5 wordt ook wel The Diagnostic and Statistical Manuel of Mental Disorders genoemd. Dat het fetisjisme daarin staat is vrij controversieel, omdat het gaat om een seksuele voorkeur en niet een psychische aandoening. Een ander controversiële aandoening die tot 1973 nog in de DSM-5 stond was dan ook homoseksualiteit. Het komt dan ook wel eens voor dat er een ''aandoening'' eruit wordt gehaald.
King of rubber
De cijfers
Gefascineerd door het onderwerp hebben onderzoekers een meervoud aan onderzoeken gedaan. Om zo te achterhalen welke fetisjen het meeste voorkomen en hoe deze zich ontwikkelen. Toch is het moeilijk om uit deze onderzoeken conclusies te trekken omdat het vaak kleine studies zijn. Bovendien is de definitie wat nou fetisj is niet hetzelfde en meten ze op verschillende manieren.
Zo hebben In 2017 Belgische onderzoekers aangetoond dat een onderzoek geweest waarin onderzoekers keken naar het aantal mensen met een fetisj. Bij een steekproef van 1027 deelnemers kwam naar voren dat lingerie de vaakst voorkomende seksuele interesse was met maar liefst 71.7%. Daarna volgde nylon met 29.5%, leer met 14.7%, latex met 12.4%, voeten met 9.7% en schoenen als laatst met 9,7%.
Een ander onderzoek uit 2017 keek het Nederlandse kenniscentrum voor seksualiteit wisten ze een groep van 1768 mannen en 1850 vrouwen te strikken. Tijdens dit onderzoek vroegen ze aan de deelnemers of ze wel eens ''bijzondere seksuele verlangens hadden'' en wat deze dan waren. Hieruit bleek dat 4.4% van de mannen en 0.8% van de vrouwen wel eens opgewonden werden van voorwerp of bepaalde kleding. Dat dit percentage zo laag is kan liggen aan de vraagstelling die deelnemers kan intimideren.
Hoe ontstaat een fetisj
Tot op de dag van vandaag weten wetenschappers nog steeds niet waarom we fetisjen hebben. Wel zijn er meerdere theorieën:
Zo zou het kunnen liggen aan diverse sociaal-culturele factoren in onze maatschappij. Doordat sommige culturen meer waarde hechten aan bepaalde lichaamsdelen en seksuele handelingen. In China hechten ze bijvoorbeeld meer waarde aan hun voeten en in Europa zijn ze veel meer gefocust op borsten.
Ook biologische factoren kunnen een rol spelen doordat in de hersenen de sensorische input wordt verwerkt naast het gebied dat de genitale stimulatie binnen krijgt. Waardoor de gebieden in de hersenen zo dicht bij elkaar liggen zou er een toevallig verband kunnen ontstaan.
Zo hebben apen en gorilla's ook fetisjen en zijn er diverse dierentuinen die dit gedrag hebben waargenomen. Een gorilla genaamd Koko, die wereldberoemd was voor het gebruiken van Amerikaanse gebarentaal, had een tepel fetisj. Ook was er een aap genaamd Gabriel van het Zuidwest Nationaal Primaten Onderzoek Centrum die een schoenen fetisj had.
Verder kunnen culturele aspecten een invloed hebben. Zo denken onderzoekers dat in seksueel positieve samenlevingen, waarin seks vooral wordt gezien als iets leuks, mensen vaker een fetisj hebben.
Een foto genomen gedurende Folsom, een van de grootste fetish evenementen in Europa
Tot slot
Ondanks dat we niet weten waarom mensen fetisjen hebben, worden ze in onze huidige samenleving steeds zichtbaarder. Dit komt mede door de invloed van het internet en kunstenaren zoals Erwin Olaf en Robert Mapplethorpe doordat zij de mooie kant van fetisj laten zien. Ben je nou benieuwd naar hoe de fetisj in de kunst als inspiratie wordt gebruikt, lees dan vooral de andere artikelen op de site.